O pochodzeniu „Kultury-Historii-Globalizacji”, czyli przez świat z Adamem Nobisem

Piotr Jakub Fereński

Abstrakt

Artykuł ukazuje źródła powstania czasopisma „Kultura–Historia–Globalizacja” w świetle rozwoju zainteresowań naukowych profesora Adama Nobisa – kulturoznawcy i antropologa związanego z Uniwersytetem Wrocławskim. Tekst rekonstruuje ewolucję jego myśli od badań nad rytuałami wymiany Kula w tradycji Malinowskiego po refleksję nad zmianą kulturową, samoorganizacją kultury i procesami globalizacyjnymi. Autor wskazuje, że idea pisma wyrosła z przekonania Nobisa o potrzebie interdyscyplinarnego namysłu nad współczesnością, łączącego antropologię, filozofię i badania kulturowe. W artykule omówiono kluczowe etapy działalności Nobisa – od inicjatyw badawczych i dydaktycznych po współtworzenie środowiska, które stało się zapleczem dla powstania czasopisma. „Kultura–Historia–Globalizacja” jawi się tu jako realizacja jego projektu intelektualnego: przestrzeń dialogu między naukami humanistycznymi a społecznymi, zakorzeniona w refleksji nad dynamiką kultury, jej zmianą i globalnym kontekstem.

Słowa kluczowe

Adam Nobis, Kultura–Historia–Globalizacja, zmiana kulturowa, samoorganizacja kultury, antropologia kulturowa, globalizacja, Uniwersytet Wrocławski

Abstract

The article explores the significance and contemporary relevance of Critical Race Theory (CRT) within cultural and social studies. The author begins with an academic reflection inspired by cultural anthropology courses led by Professor Adam Nobis, which shaped her understanding of race, difference, and power. The paper discusses the origins and evolution of CRT—from its roots in the civil rights movement and critical legal studies to the influences of feminism and postcolonial thought. It focuses on the analysis of structural racism and the ideology of colorblindness that sustain white dominance and social inequality under the guise of neutrality. In conclusion, the author considers the applicability of CRT tools to the analysis of racism in European, particularly Polish, contexts, emphasizing the need to combine theoretical reflection with empirical investigation of local forms of exclusion.

Keywords

Adam Nobis, Culture–History–Globalization, cultural change, self-organization of culture, cultural anthropology, globalization, University of Wrocław

Otwórz Artykuł